Faiz oranları ve vadeler yatırım için uygun değil

Birol BOZKURT

Türkiye yenilenebilir enerji yatırımlarında atağa geçti. Türkiye’nin 2020 sonunda 6.7 gigavat olan güneş enerjisi kurulu gücü, Londra merkezli Ember’in verilerine göre 12.2 gigavata ulaştı. Türkiye Ulusal Enerji Planı’na göre ise bu oranın 2035’te 52.9 gigavata yükselmesi planlanıyor.

Türkiye’nin 2020 sonunda 95.9 gigavat seviyesinde olan elektrik kurulu gücünün ise 2035’te 189.7 gigavata, toplam kurulu güç içinde yenilenebilir enerji kaynaklarının payının ise 2020’deki yüzde 52 seviyesinden 2035’te yüzde 64.7’ye çıkacağı öngörülüyor.

Bu kapsamda özellikle güneş enerji santral yatırımları da hız kesmeden devam ediyor. Elektrik taahhüt sektöründe faaliyet gösteren ve geçen yıl yenilenebilir enerji yatırımlarında düğmeye basan ORGE Enerji Elektrik Taahhüt A.Ş., son bir yılda çatılara 10 megavatlık güneş paneli (solar) kurulumu gerçekleştirdi. 2024’e de iddialı başlayan ORGE’nin hedefi arazi ve çatılarda ilk etapta yıllık 50 megavat kurulum yapmak. Şirket, yenilenebilir enerji sektörünün en iddialı oyuncuları arasına girecek.

“Finansman sorunları en büyük engel”

Sektörün büyümesinin önündeki en büyük engelin finansman sorunları olduğunu söyleyen ORGE Yenilenebilir Enerji Başkanı Mehmet Tahir Özsoy, “Finansman koşulları şuanda sektörün karşılaştığı en büyük zorluk. Yüksek faiz oranları ve kısa vadeli krediler yatırımların önünde engel oluyor maalesef. KOSGEB tarafından KOBİ’ler için bu tarz bir finansman olanağı oluşturuldu.

Bu uygulamanın tüm işletmeleri kapsaması, atılması gereken en önemli adımlardan biri diyebiliriz. Ayrıca regülasyonların da sektörü hızlandıracak şekilde değiştirilmesi gerekir. Örneğin serbest bölgelerde çatı GES kuran bir fabrika fazla ürettiği elektriği satamıyor. Depolama maliyetleri de çok yüksek olduğu için çatı GES yapmayı tercih etmiyor. Bu durumun biran önce düzeltilmesi gerekir” diye konuştu.

Güneş 5 kat büyüyecek

Türkiye’nin yenilenebilir enerji konusunda çok büyük bir atak yaptığını belirten Özsoy, “Panel üretiminde kapasite bakımından dünyada beşinci sırada yer alıyoruz. Bu aynı zamanda Avrupa’nın en büyük üretim kapasitesi” dedi. Türkiye’de yıllık 1,5-2 gigavat mertebesinde güneş enerji santrali kurulumunun gerçekleştirildiğini anlatan Özsoy, “2023 sonunda güneş enerjisinde kurulu kapasitenin 12.2 gigavata ulaştığı görülüyor. Ancak 2035 hedefi 52.9 gigavat.

Yani yaklaşık 5 katlık bir büyüme planlanıyor” diye konuştu. Sektör açısından çok büyük bir fırsatın olduğunu anlatan Özsoy, “2024’te iç pazarda çatı GES potansiyeli 2 bin megavat olarak öngörülüyor. Mevcut tesislerin çatılarına sonradan GES kurulması dışında artık yeni inşa edilen tesislerin çatıları proje aşamasında solar sistemli olarak dizayn ediliyor. Panel fiyatları, teknolojik ilerlemeler uygulama kolaylığı, kurulum maliyetlerinde düşüş sağlıyor” ifadelerini kullandı.

Elektriğin yüzde 45’i çatıdan sağlanabilir

Çatılarda kurulacak güneş enerjisi kapasitesinin Türkiye’nin enerji dönüşümünde önemli rol oynayabileceğini aktaran Özsoy, “Londra merkezli kuruluş olan Ember’in raporuna göre, Türkiye’nin çatı üstü güneş enerjisi potansiyelinin en az 120 gigavatlık kapasite oluşturabileceği belirlendi. Çatılarda kurulabilecek bu kapasiteden yıllık 148 teravatsaat elektrik üretilebileceği ve böylece Türkiye’nin 2022’deki toplam elektrik tüketiminin yüzde 45’ine denk gelen ihtiyaç karşılanabiliyor. Bu çok ciddi bir oran” dedi.